Διαλογισμός
Τι είναι ο διαλογισμός;
Ο διαλογισμός ξεκινά από τον εαυτό μας!
Ο διαλογισμός είναι ένα άνοιγμα.
Και Όταν ανοίγουμε αυτή την πόρτα δεν ξέρουμε ποτέ τι θα βρούμε.
Διαλογισμός, με απλά λόγια, είναι η τέχνη τού να είσαι με τον εαυτό σου.
Έχει σχεδόν καταντήσει κλισέ το να λέμε «δε χρειάζεται να κάνεις απολύτως τίποτα, απλά κάθισε», πράγμα που πολλοί από μας βρίσκουν ιδιαίτερα δύσκολο.
Τι θα συμβεί αν σταματήσουμε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα και αφοσιωθούμε στο να είμαστε με τον εαυτό μας;
Εντούτοις, ο διαλογισμός είναι ένα μέσο που μας βοηθάει να γίνουμε όλο και πιο συνειδητοποιημένοι και να εδραιώσουμε μια θετική συναισθηματική στάση. Έχοντας αυτή τη βάση μπορούμε να ενεργούμε με έμπνευση και δημιουργικότητα κάνοντας πράγματα που θα βοηθούν και εμάς και τους άλλους.
Το μόνο πράγμα που χρειάζεται να κάνουμε είναι να δίνουμε λίγη περισσότερη προσοχή στη νοητική μας κατάσταση και να την ενθαρρύνουμε να ακολουθήσει συγκεκριμένες κατευθύνσεις.
Βέβαια, το θέτω επίτηδες έτσι απλά και θα χρειαστεί να το δούμε αναλυτικότερα στη συνέχεια.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε είναι ότι συνήθως δεν έχουμε επίγνωση των σκέψεων ή των συναισθημάτων μας. Ή πιο σωστά δεν έχουμε επίγνωση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας – καθώς πάντοτε αισθανόμαστε κάτι, άσχετα με το πόσο ορθολογιστές νομίζουμε ότι είμαστε. Έτσι, διαλογισμός είναι η τέχνη τού να γνωρίζει κανείς το νου του· να γνωρίζει τις νοητικές και συναισθηματικές του καταστάσεις· να γνωρίζει τον εαυτό του σε όλο και μεγαλύτερο βάθος.
Με βάση αυτή την αυτογνωσία θα μπορέσουμε να ενθαρρύνουμε την επίγνωση και την καλοσύνη οι οποίες θα επιφέρουν μια αίσθηση πληρότητας και ικανοποίησης στη ζωή μας και θα αποτελέσουν το ελατήριο για να ενεργούμε με κίνητρο τη συμπόνια. Σιγά-σιγά θα δημιουργήσουμε έναν ενάρετο κύκλο όπου οι νοητικές καταστάσεις της διαύγειας και της καλοσύνης θα οδηγούν σε θετικές πράξεις οι οποίες με τη σειρά τους θα επιφέρουν θετικές νοητικές καταστάσεις.
Όλοι μας γνωρίζουμε την έννοια του φαύλου κύκλου. Εδώ έχουμε την ίδια αρχή σε ανεστραμμένη μορφή – έναν ενάρετο κύκλο.
Πολύ απλά όλες οι πράξεις μας, συμπεριλαμβανομένων και των πράξεων του νου – των σκέψεών μας – έχουν μια επίδραση πάνω μας. Παρομοιάζει το νου – τις νοητικές μας καταστάσεις – με μια φωτιά.
Η φωτιά χρειάζεται να τροφοδοτείται, πρέπει συνεχώς να βρίσκουμε καύσιμα για να τη διατηρήσουμε. Και τα καύσιμα με τα οποία τροφοδοτούμε το νου και τη καρδιά, είναι απλά ό,τι συμβαίνει μέσα μας, οι συνηθισμένες σκέψεις και συναισθήματα στα οποία εντρυφούμε, ο γενικότερος τρόπος ζωής μας.
Μια φωτιά μπορεί να είναι δυνατή και λαμπερή ή πυκνή και σκοτεινή, αναδύοντας σύννεφα δύσοσμης αιθάλης που μας πνίγουν και μας τυφλώνουν. Τα πάντα εξαρτώνται από το είδος των καυσίμων που θα χρησιμοποιήσουμε. Συνήθως έχουμε την εντύπωση ότι δεν έχουμε περιθώρια επιλογής, ότι ο νους διαθέτει ένα δικό του «ιθύνοντα» νου. Αλλά με υπομονή και άσκηση θα συνειδητοποιήσουμε ότι έχουμε περιθώρια επιλογής. Διαμέσου του διαλογισμού μπορούμε να επιτύχουμε μια ολοένα και μεγαλύτερη αίσθηση ελευθερίας και σιγά-σιγά να γίνουμε κύριοι του εαυτού μας.
Αυτή η αργή διαδικασία αύξησης της συνειδητότητας και προαγωγής των καλύτερων στοιχείων μας είναι το βουδδιστική ατραπό του διαλογισμού. Μερικές φορές μάλιστα αποκαλείται «η ατραπός του πολεμιστή». Αυτό συμβαίνει γιατί προαπαιτείται μεγάλο θάρρος. Είναι το θάρρος που πρέπει να έχει κανείς για να είναι έτοιμος να συναντήσει τον εαυτό του.
«Ένας άνθρωπος μπορεί να νικήσει ένα εκατομμύριο άντρες στη μάχη, εκείνος όμως που θα καταφέρει να επιβληθεί στον εαυτό του είναι δίχως αμφιβολία ο μεγαλύτερος νικητής».
Έτσι γίνεται προφανές ότι η ατραπός του διαλογισμού είναι απαιτητική. Από την άλλη πλευρά όμως είναι μία ατραπός μεγάλης χαράς και αγαλλίασης.
Αυτό συμβαίνει γιατί ακόμα και στο πρώτο στάδιο, όταν συνειδητοποιούμε ότι μπορούμε ν’ αλλάξουμε προς το καλύτερο – ότι δηλαδή δεν είμαστε έρμαια των περιστάσεων – νιώθουμε μια μεγάλη ανακούφιση. Γνωρίζουμε ότι – ακόμα κι αν χρειαστούν πάρα πολλά χρόνια –είναι εφικτό να ανατρέψουμε τις αρνητικές συνήθειες που συντελούν στη διαιώνιση του δικού μας φαύλου κύκλου. Μόνο και μόνο που ξεκινήσαμε την πορεία της μεταμόρφωσης μάς αρκεί για να βιώνουμε συναισθήματα χαράς και ελπιδοφόρας προσδοκίας.
Ο καθένας μας προσεγγίζει την άσκηση του διαλογισμού έχοντας πίσω του τη δική του ξεχωριστή ιστορία. Φέρνουμε τα δικά μας προτερήματα και μειονεκτήματα. Φέρνουμε τον εαυτό μας. Και αυτό κατά τρόπο αποτελεί το κλειδί του διαλογισμού, το να φέρνει κανείς αυτό που υπάρχει – τον εαυτό του.
Αλλά τι ακριβώς σημαίνει να φέρνουμε ολόκληρο τον εαυτό μας στο μαξιλάρι του διαλογισμού;
Συχνά στη ζωή μας βρίσκουμε τον εαυτό μας να παίζει ένα ρόλο και να αποκαλύπτει μόνο ένα μέρος του. Στη δουλειά μπορεί να είμαστε ο υπεύθυνος εργαζόμενος, στο σπίτι ο στοργικός γονέας, με τους φίλους ο καλός ακροατής ή ο ευφυής συνομιλητές. Όταν όμως καθόμαστε για να κάνουμε διαλογισμό έχουμε την ευκαιρία να τους αφήσουμε πίσω μας.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να βιώσουμε τον εαυτό μας, να αισθανθούμε αυτό που βρίσκεται ενώπιόν μας. Επιτέλους, μπορούμε να ξεχάσουμε κάθε ιδέα ερμηνείας ενός κάποιου ρόλου. Μπορεί να νιώσουμε ότι δεν είμαστε ακριβώς η ενσάρκωση του πνευματικού τύπου ανθρώπου ή ότι δεν τα καταφέρνουμε και πολύ καλά με διαδικασίες όπως ο διαλογισμός. Δεν αγχωνόμαστε όμως για αυτό, απλά φέρνουμε στην άσκησή μας και αυτές τις σκέψεις!
Για τους περισσότερους από μας απαιτείται αρκετός χρόνος .
Μερικές φορές είμαστε πολύ καλοί στο να φέρνουμε τις πλευρές του εαυτού μας που μας αρέσουν ενώ κάποιες άλλες όχι.Όλοι μας το κάνουμε αυτό και απαιτείται μια σταθερή – αλλά αβίαστη – επιμονή για να μαζέψουμε κάθε κομμάτι του εαυτού μας.
Αλλά από τη στιγμή που είμαστε εκεί, συμπεριλαμβανομένων των μειονεκτημάτων και των προτερημάτων μας, θα συνειδητοποιήσουμε ότι διαθέτουμε απεριόριστα αποθέματα ενέργειες στη διάθεσή μας.
Σε κάποιο βαθμό δεν είμαστε ευτυχισμένοι – ή τουλάχιστον όχι τόσο ευτυχισμένοι όσο θα θέλαμε να ήμαστε. Και αυτό το αίσθημα αποτελεί το σημείο εκκίνησης.